مي‌گويند سرعت آهو 90 کيلومتر در ساعت و سرعت شير 57 کيلومتر در ساعت است؛ اما چرا هنگامي که شير، آهو را تعقيب مي‌کند، بسياري از اوقات او پيروز ميدان مي‌شود؟ تنها دليلش آن است که در اين مسابقة تعقيب وگريز، آهو مدام به پشت سر خود نگاه مي‌کند و شير، تنها و تنها، به هدف خود، يعني آهو، خيره مي‌شود.
اين مثال براي شما عزيزان کنکوري هم صدق مي‌کند. اگر مي‌خواهيد در اين مسابقة علمي پيروز ميدان باشيد، نبايد مدام به اشتباهاتي که در گذشته کرده‌ايد، فکر کنيد يا از اينکه نسبت به دانش‌آموزان قوي و آماده، پايۀ ضعيف‌تري داريد، نگران باشيد و به خود انرژي منفي بدهيد. بايد در اين مسابقه، مهم‌ترين رقيب خود را در مسير آمادگي براي آزمون سراسري، فقط و فقط، خودتان بدانيد؛ چرا که مقايسه کردن وضعيت درسي خودتان با ساير افراد، کار بسيار اشتباهي است. شما بايد نهايت تلاش خودتان را به کار ببريد تا نسبت به روز گذشته و هفتۀ قبل خودتان، عملکرد بهتري داشته باشيد؛ به همين خاطر، براي اينکه بتوانيد به اين نتيجه برسيد، نياز به دفتر برنامه‌ريزي درسي داريد.
دفتر برنامه‌ريزي باعث مي‌شود که شما در مورد نحوۀ درس خواندن، سرعت مطالعاتي، ساعت‌هاي مفيد و غيرمفيدتان، اطلاعات کافي داشته باشيد و با ثبت اين اطلاعات، بتوانيد روي آنها کار کنيد. درست مثل ورزشکار‌هاي حرفه‌اي که رکوردشان را ثبت مي‌کنند و براي بهتر کردن آن، تلاش مي‌کنند، يک دانش‌آموز که داراي هدف است نيز، با ثبت کردن ساعت مطالعه‌اش، تلاش مي‌کند که هر هفته‌اش بهتر از هفتۀ قبل باشد.
چگونه برنامه‌ريزي درسي کنيم؟
اکنون چه مي‌کنيد؟
کارهايي را که در طول روز انجام مي‌دهيد، در اين دفتر بنويسيد؛ براي مثال، ذکر کنيد که: چه زماني از خواب بيدار مي‌شويد؟ ناهار و شام خوردنتان چقدر زمان مي‌برد؟ آيا در ميانۀ روز مي‌خوابيد؟ چقدر در روز را صرف انجام بازي‌هاي کامپيوتري يا حضور در فضاي مجازي مي‌کنيد؟ چقدر تلويزيون مي‌بينيد يا موسيقي گوش مي‌دهيد؟ وقتي زمان‌هاي انجام امور ياد شده را با دقت تعيين کنيد، هم زمان‌هاي آزادتان معلوم مي‌شود و هم زمان‌هايي که به بطالت هدر مي‌رود و مي‌توانيد آنها را حذف کنيد يا حداقل کمتر به آنها بپردازيد، مشخص مي‌شود.
جوّگير نشويد
يک برنامه‌ريزي خوب، بايد اهداف روزانه، هفتگي و ماهانه داشته باشد؛ يعني فقط نگاهي کوتاه مدت نداشته باشد؛ چون وقتي شما فقط براي مدتي کوتاه برنامه‌ريزي کنيد، حجم زيادي از درس‌ها را براي يک روز مي‌گذاريد و تصور مي‌کنيد که مي‌توانيد از پس اين مطالعۀ حجيم و پرمشقت برآييد؛ اما در عمل فقط چند روز يا در نهايت يک هفته مي‌توانيد به رعايت چنين برنامه‌اي پاي‌بند باشيد؛ پس براي يک روزتان طوري برنامه‌ريزي کنيد که بتوانيد تا زمان برگزاري آزمون سراسري به اجراي آن متعهد باشيد.
توجه داشته باشيد که برنامه‌ريزي، يک حکم قطعي نيست و شما بايد شرايط و توانمندي‌هاي خود را موقع برنامه‌ريزي در نظر بگيريد و بر اساس آن جلو برويد؛ اما در عين حال، مواظب باشيد که خود را نيز دست کم نگيريد!
تک درس مطالعه نکنيد
در يک روز، فقط يک درس يا فقط دروس اختصاصي يا دروس عمومي را مطالعه نکنيد. به طور معمول 70 درصد از وقت خود را در هر روز مي‌توانيد به دروس اختصاصي و 30 درصد آن را به دروس عمومي اختصاص دهيد.
مرور کنيد
مـرور مباحث مطالعه شده، باعـث تسـلط شــما روي آن مباحث مي‌شود.
استراحت و تفريح؛ نيازهاي لازم
شما يک ربات نيستيد و نمي‌توانيد حداقل 9 ماه مداوم فقط درس بخوانيد. داوطلبي که بدون توجه به زمان تفريح و استراحت خود، برنامه‌ريزي مي‌کند. بعد از مدتي کوتاه از پا مي‌افتد و همه چيز را رها مي‌کند. خوب خوابيدن براي تمرکز و هوشياري کامل لازم است؛ پس حتماً شش تا هشت ساعت خواب شبانه داشته باشيد. براي تفريح نيز زماني را در نظر بگيريد.
مکتوب کنيد
ثبت ساعت مطالعاتي هر درس به صورت جداگانه و تعداد تست‌هاي زده شده، باعث ايجاد يک مقياس اندازه‌گيري مي‌شود. از طريق اين مقياس مي‌توانيد بفهميد که نسبت به قبل، چه قدر پيشرفت داشته‌ايد تا خودتان را بهتر از گذشته ارتقا بدهيد.